Hệ thống phanh của bất kỳ chiếc xe nào cũng là bộ phận sống còn cho an toàn khi vận hành. Tuy nhiên, nhiều tài xế vẫn còn giữ lại những thói quen lái sai lầm dẫn đến phanh mòn nhanh, mất ổn định, thậm chí mất tác dụng khi cần thiết. Bài viết này tổng hợp 5 sai lầm thường gặp để chủ xe lưu tâm.
Sai lầm 1: Không sử dụng phanh động cơ khi xuống dốc
Khi xe xuống dốc dài hoặc đổ đèo, nhiều người có thói quen chỉ dùng chân phanh liên tục thay vì tận dụng phanh động cơ. Điều này rất dễ khiến má phanh và đĩa phanh bị quá nhiệt làm hiệu quả phanh suy giảm, gây mòn nhanh hơn.
Đối với xe số sàn: nên giảm số về thấp để phanh động cơ tự tạo lực hãm. Đối với xe số tự động hoặc hybrid: chọn chế độ “L”, “S”, “B” (hoặc tương đương) để hỗ trợ giảm tốc.
Nếu bạn bỏ qua phần này, phanh sẽ phải hoạt động quá tải chi phí thay má phanh, đĩa phanh sẽ tăng lên nhanh chóng.
Sai lầm 2: Đạp phanh mạnh hoặc phanh nhấp nhả liên tục
Thói quen “đạp phanh mạnh để dừng nhanh” có thể là phản xạ lúc lái, nhưng thực chất lại làm tổn hại tới phanh. Bởi hệ thống chống bó cứng phanh (ABS) được thiết kế để phân bổ lực phanh và duy trì độ bám đường nếu bạn đạp mạnh hoặc nhấp nhả liên tục, ABS sẽ phải can thiệp nhiều, đĩa và má phanh mòn không đều.
Với xe không có ABS: thay bằng cách phanh nhẹ nhàng hơn, giữ khoảng cách rộng hơn và dừng xe một cách trơn tru hơn sẽ giúp phanh ít bị “stress” hơn.
Sai lầm 3: Dừng xe đột ngột & phanh gấp thường xuyên
Dừng xe đột ngột hoặc phanh gấp liên tục là một trong những nguyên nhân chính khiến má phanh nhanh hỏng, thậm chí ảnh hưởng đến hệ thống treo và lốp xe. Khi bạn phanh gấp, ma sát tăng đột ngột, nhiệt độ phanh tăng cao gây cháy bề mặt phanh, giảm tuổi thọ.
Để khắc phục: hãy luôn giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước (khoảng 3 giây, hoặc 5 giây trong điều kiện mưa/đường trơn) và quan sát đường sớm để giảm tốc từ xa. Phanh sớm và nhẹ tốt hơn phanh gấp.
Sai lầm 4: Chở quá nhiều đồ trong cốp – làm tăng tải lên phanh
Nhiều tài xế rất chủ quan trong việc để đồ nặng trong cốp dụng cụ, đồ thể thao, hàng cá nhân… Việc này làm trọng lượng xe tăng đột ngột, khiến phanh phải làm việc nhiều hơn mỗi lần dừng xe hoặc giảm tốc.
Lời khuyên: chỉ giữ trong cốp những vật dụng thiết yếu cần dùng khẩn cấp như bộ kích, bình cứu hỏa, đồ đạc nhỏ. Cốp nhẹ hơn = phanh đỡ “vất vả” hơn = tuổi thọ phanh tăng lên.
Sai lầm 5: Sau khi thay phanh không “làm quen” lại phanh
Khi thay má phanh, đĩa phanh hoặc toàn bộ hệ thống, nhiều người rời đi ngay mà không thực hiện quy trình “break-in” (làm quen) phanh. Điều này khiến vật liệu mới chưa bám đều lên đĩa, hiệu suất phanh không tối ưu và có thể phát ra tiếng kêu hoặc rung khi sử dụng.
Quy trình khuyến nghị: sau khi thay phanh, hãy phanh nhẹ ở tốc độ khoảng 50-60 km/h khoảng 5-6 lần, sau đó phanh mạnh hơn ở khoảng 80-100 km/h khoảng 3-4 lần. Tránh dừng hoàn toàn cho đến khi má phanh nguội.
Khi bạn mang xe vào gara, hãy yêu cầu kỹ thuật viên báo cho bạn đã làm quy trình này chưa, đồng thời kiểm tra dầu phanh, đĩa, má phanh có được gia công đúng chuẩn hay không.
Hệ thống phanh không chỉ đơn thuần là cái “bàn đạp và đĩa phanh” – nó là lá chắn an toàn cuối cùng giữa bạn và mối nguy hiểm khi lái xe. Việc tháo bỏ thói quen sai lầm như: lạm dụng phanh chân khi xuống dốc, phanh mạnh hoặc phanh gấp quá thường xuyên, chở quá tải, hoặc bỏ qua bước “làm quen” phanh sau bảo dưỡng – sẽ giúp phanh của bạn vận hành trơn tru, ổn định và bền bỉ hơn rất nhiều.
Hãy bắt đầu thay đổi từ hôm nay: kiểm tra phanh đúng lúc, lái xe có ý thức và tránh những sai lầm trên. Vì an toàn luôn là ưu tiên hàng đầu.
